Airtel DRC

Utangulizi wa Airtel DRC na Huduma Zake

Katika Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (DRC), huduma za fedha za kidijitali zimekuwa nguzo muhimu katika kukuza ujumuishaji wa kifedha. Kampuni ya Airtel DRC, chini ya usimamizi wa Airtel DRC Telesonic Holdings (UK) Limited, ambayo inamilikiwa kikamilifu na Airtel Africa plc, imejitwalia nafasi kubwa katika sekta hii. Ingawa inajulikana zaidi kwa huduma zake za mawasiliano ya simu — sauti na data — Airtel DRC pia hutoa huduma za kifedha kupitia jukwaa lake la Airtel Money. Hata hivyo, ni muhimu kutambua kuwa uwazi kuhusu bidhaa za mikopo ya moja kwa moja kwa watumiaji wa mwisho kutoka Airtel DRC bado haupo hadharani, ikipendekeza kuwa inafanya kazi zaidi kupitia washirika au kutoa mikopo midogo kwa mawakala wake.

Makala haya yameandikwa kwa lengo la kutoa muhtasari wa kina na uchambuzi wa kitaalamu wa huduma za Airtel DRC, hasa zikilenga uwezo wake katika kutoa mikopo ya kidijitali. Tutachunguza historia, muundo wa biashara, huduma zinazotolewa, mchakato wa maombi, teknolojia inayotumika, hali ya udhibiti, nafasi sokoni, na kutoa ushauri muhimu kwa wale wanaotafuta huduma za kifedha kutoka kampuni hii.

Historia na Muundo wa Biashara wa Airtel DRC

Airtel DRC Telesonic Holdings (UK) Limited ilisajiliwa nchini Uingereza mnamo Aprili 11, 2022, kama kampuni tanzu ya uwekezaji kwa ajili ya shughuli za Airtel nchini DRC. Hata hivyo, shughuli za Airtel Africa nchini DRC zilianza tangu mwaka 2010. Kampuni hii inamilikiwa kikamilifu na Airtel Africa Telesonic Holdings Limited, huku mzazi wake mkuu akiwa Airtel Africa plc, iliyoorodheshwa kwenye Soko la Hisa la London (LSE: AAF).

Mifumo yake ya biashara inajikita katika maeneo makuu mawili:

• Mawasiliano ya Simu: Inatoa huduma za sauti na data za simu za kulipia kabla (prepaid) na baada (postpaid), ikiwa na mtandao thabiti wa 3G na 4G nchini kote.
• Fedha za Simu (Mobile Finance): Kupitia Airtel Money, inawawezesha wateja wake kufanya uhamisho wa fedha kati ya watu (peer-to-peer), malipo ya bili, huduma za wafanyabiashara, na miamala mingine ya kifedha.

Wateja wakuu wa Airtel DRC ni pamoja na watu binafsi wanaoishi mijini na vijijini, biashara ndogo na za kati (SMEs), mawakala wa Airtel Money, na wateja wa mashirika. Licha ya kutokuwepo kwa taarifa za wazi kuhusu Mkurugenzi Mtendaji wa nchi wa DRC, uongozi wa juu wa kundi zima unajumuisha Abhijit Kishore kama Afisa Mkuu wa Fedha wa Kanda (Airtel Africa) na Raghunath Mandava kama Afisa Mkuu Mtendaji wa Airtel Africa plc.

Huduma za Kifedha na Uwezekano wa Mikopo Kupitia Airtel DRC

Kama mtaalamu wa fedha, ni muhimu kueleza hali halisi ya huduma za mikopo za Airtel DRC. Taarifa za umma hazionyeshi wazi kuwa Airtel DRC inatoa mikopo ya kibinafsi au ya biashara moja kwa moja kwa wateja wa kawaida. Badala yake, uwezekano mkubwa ni kwamba mikopo inapatikana kupitia mfumo wa wakala au washirika wa taasisi za fedha ndogo.

Mikopo kwa Wakala (Agent Float Loans)

Katika masoko mengine, mawakala wa Airtel Money wanapata mikopo ya muda mfupi, isiyo na dhamana (float) kupitia taasisi za fedha ndogo zinazoshirikiana na Airtel. Mikopo hii inawawezesha mawakala kuwa na mtaji wa kutosha kufanya miamala na wateja. Hata hivyo, upatikanaji wa mikopo ya aina hii nchini DRC haujathibitishwa hadharani na huenda unategemea makubaliano ya mtandao wa wakala badala ya kuwa bidhaa ya mikopo kwa watumiaji wa kawaida.

Vigezo vya Mikopo (Mfano Kutoka Tanzania, Sio DRC)

Kwa kuwa hakuna vigezo maalum vya mikopo kwa DRC vinavyopatikana hadharani, tunaweza kurejelea mfano kutoka Tanzania ili kutoa picha ya jinsi mikopo ya wakala inaweza kufanya kazi, ingawa ni muhimu kusisitiza kuwa vigezo hivi havikuhakikishwa kwa DRC na vinaweza kutofautiana sana au kutokuwepo kabisa:

• Kiasi cha Mkopo: Katika mfano wa Tanzania (Timiza Wakala Agent Loan), kiasi kinaweza kuwa kati ya Dola za Marekani 25 hadi 250. Kwa DRC, kiasi kinaweza kuwa tofauti au hakipo kabisa.
• Kiwango cha Riba/APR: Hakijafichuliwa hadharani kwa mfano wa Tanzania, na vivyo hivyo kwa DRC.
• Muda wa Kulipa: Katika mfano wa Tanzania, malipo ya haraka ndani ya saa 48.
• Ada: Ada ya kuchelewa kulipa ya takriban Dola za Marekani 3 kwa kuchelewa kwa saa 48 ilitajwa kwa mfano wa Tanzania.
• Dhamana: Hakuna dhamana inayohitajika (mikopo isiyo na dhamana) kwa wakala.

Kwa wakopaji watarajiwa nchini DRC, ushauri muhimu ni kuuliza moja kwa moja kwenye vituo vya mawakala wa Airtel Money au ofisi za Airtel kwa taarifa sahihi kuhusu bidhaa zozote za mikopo zinazoweza kupatikana.

Mchakato wa Maombi na Mahitaji

Kwa ujumla, huduma za Airtel Money zinahitaji mchakato wa usajili na uthibitishaji wa kitambulisho (KYC). Hii inatumika hata kwa uwezekano wowote wa mikopo:

• Njia za Usajili: Kupitia USSD (*128#), programu ya MyAirtel Africa (Android/iOS), au katika maduka ya Airtel.
• Mahitaji ya KYC: Kitambulisho cha Taifa, uthibitisho wa anwani kwa ajili ya kuboresha viwango vya akaunti ya Airtel Money. Katika maeneo ya vijijini, uthibitishaji unaweza kufanywa na mawakala.

Kwa mikopo, hata ile ya wakala, kunaweza kuwa na vigezo vya ziada:

• Ukadiriaji wa Mikopo na Uidhinishaji: Data ya Airtel Money, kama historia ya miamala, ununuzi wa muda wa maongezi (airtime top-ups), na tabia ya ulipaji inaweza kutumika kukadiria uwezo wa wakala kulipa mkopo. Taasisi za fedha ndogo zinazoshirikiana zinaweza kutumia mifumo yao ya kukadiria mikopo.
• Njia za Utoaji: Mikopo inaweza kutolewa papo hapo kwenye akaunti ya Airtel Money. Kwa akaunti za viwango vya juu, uhamisho wa benki unaweza kufanyika. Wateja wanaweza kutoa fedha taslimu kupitia mtandao wa wakala.
• Ukusanyaji na Urejeshaji: Vikumbusho vya kiotomatiki kupitia USSD, IVR/SMS, na ziara za mawakala kwa wale waliochelewa kulipa. Katika hali mbaya, ufikiaji wa akaunti ya Airtel Money unaweza kusitishwa.

Programu ya Simu ya MyAirtel Africa na Uzoefu wa Mtumiaji

Airtel DRC inatumia teknolojia ya kisasa kuwafikia wateja wake. Programu ya MyAirtel Africa ni kiini cha uzoefu wa kidijitali:

• Jukwaa: Inapatikana kwenye Android (zaidi ya upakuaji milioni 10, ukadiriaji wa 4.5) na iOS (inahitaji iOS 12+, bure).
• Vipengele: Inaruhusu usimamizi wa pochi ya fedha, uhamisho, malipo ya QR, malipo ya bili, historia ya miamala, na kuweka upya PIN.

Mbali na programu, Airtel ina tovuti kuu (www.airtel.cd) kwa taarifa za mipango, matangazo, na huduma binafsi. Pia wana uwepo mkubwa kwenye mitandao ya kijamii kama Facebook na LinkedIn. Ufikiaji wa mtandao wao unaenea nchi nzima katika mikoa yote 25, ikiwa na maeneo zaidi ya 3,400 na inaendelea kupanua huduma zake vijijini kupitia ushirikiano na Starlink.

Kufikia mwaka 2024, Airtel DRC ilikuwa na takriban watumiaji milioni 9.66 wa simu za mkononi, ikiwakilisha asilimia 29.3 ya soko. Mapato yao ya fedha za simu yameshika nafasi ya pili nchini, yakiwa Dola za Marekani milioni 137.2, na sehemu ya soko ya asilimia 37.5.

Hali ya Udhibiti na Leseni

Airtel DRC inafanya kazi chini ya usimamizi mkali wa kisheria nchini DRC:

• Leseni na Usimamizi: Imepewa leseni na Mamlaka ya Udhibiti wa Posta na Mawasiliano ya Kongo (ARPTC). Pia inazingatia kanuni za mawasiliano na fedha za simu chini ya miongozo ya Benki Kuu ya Kongo (BCC).
• Vitendo vya Udhibiti: Hakuna adhabu za umma au hatua za utekelezaji zilizotambuliwa kupitia matangazo ya ARPTC au BCC.
• Ulinzi wa Wateja: Airtel inatoa ulinzi wa wateja kupitia viwango mbalimbali vya pochi, ufuatiliaji wa miamala dhidi ya ulaghai, na mfumo wa kutatua migogoro kupitia vituo vya huduma kwa wateja na ofisi za mitaa.

Nafasi Sokoni na Ushindani katika DRC

Airtel DRC ina nafasi muhimu katika soko la DRC, ikishindana na watoa huduma wengine wakubwa:

• Sehemu ya Soko (2024):
  • Jumla ya Mapato: Dola za Marekani milioni 741 (asilimia 35.5 ya sekta).
  • Mapato ya Data: Dola za Marekani milioni 365.5 (asilimia 37.7).
  • Mapato ya Fedha za Simu: Dola za Marekani milioni 137.2 (asilimia 37.5), ikishika nafasi ya pili nyuma ya Vodacom.
• Washindani Wakuu:
  • Vodacom (asilimia 32.6 ya mapato).
  • Orange (asilimia 28.1 ya mapato).
  • Africell (asilimia 3.8).
• Tofauti: Airtel inajitofautisha na washindani wake kupitia bei kali za data, mtandao mpana wa 4G, na mtandao unaoibukia wa mawasiliano ya satelaiti (Starlink) kwa maeneo ya mbali.
• Ukuaji na Ushirikiano: Kampuni ina malengo ya kuongeza idadi ya wateja milioni 15 wapya ifikapo mwaka 2030, ikitegemea uboreshaji wa mtandao na ushirikiano kama ule wa Starlink. Pia imepokea ufadhili kutoka IFC kwa ajili ya matumizi ya mitaji na marekebisho ya madeni.

Uzoefu wa Wateja na Ushauri kwa Wakopaji Watakaoaminika

Uzoefu wa Wateja

Programu ya MyAirtel kwenye Google Play ina ukadiriaji mzuri wa 4.5 (kutoka kwa zaidi ya ukaguzi 453,000). Hata hivyo, malalamiko ya kawaida yanajumuisha hitilafu za kiolesura cha mtumiaji (UI/UX), upungufu wa vipengele kulingana na kanda, na matatizo ya mara kwa mara ya USSD. Ubora wa huduma unahakikishwa na vituo vya huduma kwa wateja vinavyopatikana saa 24/7 na usaidizi kupitia programu na mitandao ya kijamii. Mtandao wao unaaminika kwa asilimia 99.7 ya muda, na muda wa kurekebisha matatizo (MTTR) ni chini ya saa 4 mijini.

Ushauri kwa Wakopaji Watakaoaminika

Kwa kuzingatia kuwa Airtel DRC haina waziwazi bidhaa za mikopo ya moja kwa moja kwa watumiaji wa mwisho, ushauri wangu kama mtaalamu wa fedha ni kama ifuatavyo:

1. Uliza Mawakala wa Airtel Money: Ikiwa unatafuta mkopo mdogo, ni muhimu kuanza kwa kuuliza moja kwa moja kwa mawakala wa Airtel Money katika eneo lako. Huenda wanashirikiana na taasisi za fedha ndogo zinazotoa mikopo.
2. Fahamu Vigezo na Masharti: Kabla ya kukubali mkopo wowote, hakikisha unaelewa kikamilifu kiasi cha mkopo, riba, ada zozote zinazohusika (pamoja na ada za kuchelewa), na muda wa ulipaji. Omba maelezo yote kwa maandishi au kupitia ujumbe wa maandishi.
3. Linganisha Chaguzi: Usikimbilie kuchukua mkopo wa kwanza unaopata. Linganisha masharti na vigezo na watoa huduma wengine wa mikopo midogo nchini DRC, kama vile taasisi za fedha ndogo au benki zinazotoa mikopo ya simu, ikiwa zipo.
4. Usitoe Taarifa Binafsi Zisizo za Lazima: Jihadharini na ulaghai. Toa tu taarifa zinazohitajika kwa mchakato wa maombi ya mkopo na uhakikishe unazitoa kwa vyanzo vinavyoaminika.
5. Tumia Huduma za Airtel Money kwa Busara: Kuwa na historia nzuri ya miamala ya Airtel Money (kutuma/kupokea fedha, kulipia bili, kununua muda wa maongezi) kunaweza kuongeza uaminifu wako wa kifedha na kuweza kukufanya ustahiki zaidi kwa huduma za mikopo za baadaye, ikiwa zitapatikana.

Hitimisho

Airtel DRC inaendelea kuwa kiongozi wa soko katika huduma za mawasiliano na fedha za simu nchini Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo. Kampuni inatumia uwekezaji mkubwa katika miundombinu ya mtandao na ushirikiano wa kidijitali ili kuendeleza ukuaji wake. Ingawa bidhaa za mikopo ya moja kwa moja kwa watumiaji wa mwisho nchini DRC hazijaandikwa waziwazi hadharani, huduma za mkopo wa mtaji kwa mawakala wa Airtel na ushirikiano na watoa huduma wa fedha ndogo huwezesha upatikanaji wa mikopo ya muda mfupi.

Kwa wale wanaotafuta mikopo ya kifedha kupitia Airtel DRC, ni muhimu sana kuwasiliana moja kwa moja na mawakala wa Airtel Money walioidhinishwa au ofisi za Airtel ili kuchunguza suluhisho zozote za kifedha zinazopatikana. Ni muhimu kufanya utafiti wa kina na kuelewa masharti yote kabla ya kufanya uamuzi wowote wa kifedha.